Rusya'nın önemli arama motoru Yandex, Eylül ayının son günlerinde www.yandex.com.tr alan adıyla Türkiye'de Türkçe hizmet vermeye başladı. Geride bıraktığımız üç ay sonunda sektör içerisinden ilgili olanlar dışında genele yayıldığını söyleyemeyiz. Henüz yoğun bir tanıtım çalışmasına da girmediklerini düşünürsek bu dönemi bir beta test süreci olarak değerlendirdiklerini söylemek yanlış olmaz heralde.
"Yet Another Indexer" (Bir Diğer Dizinleyici) kalıbının kısaltılmasıyla oluşan Yandex'in geçmişi aslında Google'dan da eski. 1997 yılında Rusya'da faaliyet göstermeye başlayan Yandex, uzunca bir süre de sadece burada hizmet vermiş. Aradan geçen 15 yılda Google'ın yükselişi ve global etkisine karşın yerel arama motoru olma politikası sayesinde Rusya pazarını elinde tutmayı başaran Yandex artık kendini hazır hissetmiş olacak ki önce global sayfasını, birkaç yıl sonra da Türkiye sayfasını kullanıma açtı. Tamamen Türkçe hazırlanan Yandex Türkiye'nin hizmetlerini başlıklar halinde tanıtmaya çalışacağım.
Arama Motoru
Rusya'daki stratjisini Türkiye'ye taşıyan Yandex, yerel bir arama motoru olma iddaasını taşıyor. Türkçe'yle tamamen entegre çalışan, sadece anahtar kelime eşleşmelerini değil, Türkçe yazılan soruları anlayarak cevaplarını da sunan bir sistem haline gelmeyi hedefliyorlar. Bu noktada şu anda çok da aşama kaydettiklerini söyleyemeyiz ancak zaman ilerleyip aramalar çoğaldıkça sistem kendini geliştirecektir. Kelime aramalarının yanında görsel ve video aramalarına da olanak tanıyan Yandex, bu bölümlerde Google'ın alışılmış sadeliğinin dışında çıkarak güncel görsel ve videoları varsayılan olarak, arama sayfalarında listeliyor.
Haritalar
Açıldığı günden beri en çok ses getiren bölüm haritalar oldu diyebiliriz. Uydu, kroki ve ikisinin entegrasyonuyla oluşan hibrid görünümlü haritalar sunmasının dışında öne çıkan iki özellik trafik verileri ve panaromik çekimler oldu. İstanbul ve Ankara başta olmak üzere şehiriçi ve şehirler arası yollar hakkında trafik bilgisini gerçek zamanlı olarak aktaran Yandex, aynı zamanda yine İstanbul ve Ankara caddelerinde panoramik gezinti imkanı sunuyor.
Haberler
Yandex'in sunduğu bir diğer hizmet olan haber dizini, internette akan haberleri düzenleyip başlıklar halinde kullanıcıya sunan bir altyapıya sahip. İstediğiniz bir habere tıkladığınız kısa bir açıklamayla birlikte o haberin yer aldığı haber sitelerinin listesine ulaşıyor, buradan dilediğiniz bir tanesine yönlenerek haberin detaylarına ulaşabiliyorsunuz. Bu servis sayesinde hem kullanıcılar tek bir kaynaktan tüm haberlere ulaşabiliyor, hem de haber siteleri buradan kendilerine trafik sağlamış oluyor.
E-posta
Yandex'in e-posta servisi de hatırı sayılır özelliklere sahip. Herşeyden önce bir kapasite sınırı bulunmuyor. Gmail'in kullandıkça artan yapısına benzer şekilde, kapasiteniz her limite yaklaştığında üzerine ekleniyor. Bir diğer önemli özellikse 3GB'a kadar ekli dosya gönderimine izin vermesi. Yandex büyük boyutlu dosyaları bulut teknolojisini kullandığı sunucularına yüklüyor ve karşı tarafın buradan indirmesine imkan tanıyor.
Tüm bu servislerin yanında kullanıcılar Yandex üzerinden çeviri, hava durumu bilgisi ve dünya saati uygulamalarından da faydalanabiliyor. Bir başka önemli nokta da bu servislerin bir çoğunun mobil araçlarda da kullanılabilir olması. Arama, harita, çeviri, mail, haber ve hava durumu hizmetlere mobil cihazlar için hazırlanan özel sayfalardan ulaşmanız mümkün.
Yandex site yöneticilerini de unutmamış. Trafik istatistikleri, tıklama haritaları ve analizleri, öne çıkan anahtar kelimeler gibi önemli parametreleri takip edebileceğiniz "metrica" servisi ve arama algoritması ile ilgili ipuçları ve istatistiki bilgiler ışığında, sitelerin arama motoru performanslarını yükseltmeleri için öneriler sunan bir "webmaster" servisi bulunuyor.
Henüz Google ile bir karşılaştırma yapmak için erken olduğunu düşünüyorum. Sonuçta ne kadar büyük verilerle test edilirse edilsin, sistemin performansını görmek için gerçek kullanıcılarla vakit geçirmesi gerekir. Bu süreç sonunda Yandex bizimle gerçekten Türkçe iletişim kuracak duruma gelirse Google'dan pay çalmaya başlayabilir, aksi takdirde Türk kullanıcılar harita ve trafik servisi dışında Yandex'i kullanmayacaklardır.
Yandex ile ilgili birinci ağızdan daha detaylı bilgi isterseniz, buradan Türkiye Ülke Müdürü Alisher Hasanov ile yapılan röportajı okuyabilirsiniz. Son olarak Yandex'in "Sayfa Bulunamadı" mesajını aşağıda bulabilir hatta www.yandex.com.tr/asd'ye giderek kendiniz test edebilirsiniz.